Το Νέο Φρούριο κτίστηκε στη διάρκεια της πρώτης φάσης τειχισμού του Borgo ή Ξωπολιού δηλαδή του οικισμού - πόλης που βρισκόταν εκτός του Παλαιού Φρουρίου. Αυτή η πρώτη φάση τειχισμού διήρκησε δώδεκα χρόνια από 1577 έως 1588 και έγινε υπό την επίβλεψη του Ενετού μηχανικού Φραντζέσκο – Φερδινάντο Βιτέλη (Francisco Vitelli). Ο συνολικός τεχισμός του Borgo που υπήρξε ένα κολοσσιαίο έργο για την εποχή, έγινε με απόφαση του Προνοητή Loredan και για την υλοποίησή του χρησιμοποιήθηκαν πέτρες και υλικά από την Παλαιόπολη, για να ανοιχτεί δε χώρος για τα τείχη κατεδαφίστηκαν 2.000 σπίτια και δαπανήθηκαν χιλιάδες χρυσά ενετικά δουκάτα.

Οι επιβλητικές οχυρώσεις του Νέου Φρουρίου δεσπόζουν στη βορειοδυτική πλευρά της Παλιάς Πόλης, στο ύψωμα του Αγ. Μάρκου, γι’ αυτό το Φρούριο αποκαλείται επίσης και Φρούριο του Αγίου Μάρκου. Για να το προσεγγίσει ο επισκέπτης θα πρέπει να διασχίσει όλο το παραλιακό μέτωπο, την περιοχή Μουράγια και να φτάσει στο παλιό Λιμάνι, πάνω από το οποίο στέκεται επιβλητικό το Νέο Φρούριο. Η εντυπωσιακή κεντρική είσοδο του Νέου Φρουρίου από τη θάλασσα διακρίνεται ο Λέων του Αγίου Μάρκου που στέφεται από οριζόντιο γείσο που πάνω του στηρίζεται, σε μνημειώδες πλαίσιο, το φτερωτό λιοντάρι, σύμβολο της Βενετίας. Στο Νέο Φρούριο μπορεί να εισέλθει κανείς και από την νότια πύλη, από την πλευρά της πόλης με μια είσοδο λιγότερο εντυπωσιακή από την κεντρική πύλη. Το Νέο Φρούριο είναι μικρότερο σε έκταση από το Παλαιό, ο όγκος του ωστόσο, στέκεται επιβλητικός στην δυτική πλευρά της Παλιάς Πόλης ισορροπώντας με τον απέναντι όγκο του Παλαιού Φρουρίου.

Το Νέο Φρούριο οργανώνεται σε δύο επίπεδα. Το χαμηλότερο επίπεδο, που προστάτευε το νέο λιμάνι, περιλαμβάνει έναν πενταγωνικό προμαχώνα, έναν επιπρομαχώνα και το μικρό οχυρό την «Punta Pepretura». Εδώ βρίσκεται τριώροφο εντυπωσιακό κτίσμα του 19ου αιώνα, με εμφανή οπτοπλινθοδομή που σήμερα φιλοξενεί το Λιμεναρχείο.

Στο ψηλότερο επίπεδο οχύρωσης, που προστάτευε την πλευρά της υπαίθρου, διαμορφώνονται δύο προμαχώνες στα δυτικά, οι οποίοι αποκαλούνται προμαχώνες των «Επτά Ανέμων». Αυτή συγκρατούν ένα τριώροφο εντυπωσιακό κτίριο που υπήρξε Στρατώνας της Αγγλοκρατίας (1854), με θαυμάσιο εσωτερικό, που σήμερα στεγάζει εκθεσιακούς χώρους και δημοτικό αναψυκτήριο. Εδώ στεγάζεται μόνιμη έκθεση Κεραμικής Τέχνης με σημαντικά δείγματα κερκυραϊκής κεραμικής, διαφόρων ειδών και τύπων από διάφορες ιστορικές περιόδους.

Σε όλη σχεδόν την έκταση του Φρουρίου, στο εσωτερικό των προμαχώνων και των οχυρών, υπάρχει ένα εκτενές δίκτυο υπόγειων στοών που κατά καιρούς χρησιμοποιήθηκαν ως καταφύγια. Οι στοές δεν είναι ακόμη επισκέψιμες, προβλέπεται όμως η αποκατάσταση και ανάδειξη του υπόγειου δικτύου στοών που θα ολοκληρώνει, στα μάτια του επισκέπτη, την εικόνα του σπουδαίου αυτού οχυρωματικού τεχνικού έργου. Στο υπόλοιπο χώρο του Φρουρίου, η περιήγηση είναι ευχάριστη, ενώ η θέα της άνοψης της Παλιάς Πόλης προσφέρεται από πολλά σημεία άπλετη και εντυπωσιακή.

Οι Πύλες της πόλης
Οι πύλες της περιτείχισης της πόλης, που εξασφάλιζαν την επικοινωνία της με τη θάλασσα, τους γύρω οικισμούς και την ύπαιθρο, ήταν τέσσερις:

Η Βασιλική πύλη (Porta Reale), το πιο αξιόλογο έργο της Δυτικής περιτείχισης, αποτελούσε την κύρια είσοδο της πόλης από το εσωτερικό του νησιού, κατασκευάστηκε μεταξύ 1576-78, και κατεδαφίστηκε το 1894 για τη διάνοιξη της οδού Γ. Θεοτόκη.

Porta reale
Η Πύλη Ραϊμόνδου (Porta Raimonda) στο νότιο άκρο της Σπιανάδα. Κατεδαφίστηκε το 1837 από τους Άγγλους ώστε να διανοιχτεί ο παραλιακός δρόμος προς τη Γαρίτσα.

Η Πύλη της Σπηλιάς (Porta di Spilea) ενσωματωμένη στον ομώνυμο στρατώνα, εξασφάλιζε την επικοινωνία της πόλης με το νέο λιμάνι, διαμορφώθηκε τον 16ο αιώνα και αποτελούσε την κύρια είσοδο από τη θάλασσα.

Η Πύλη του Αγ. Νικολάου (Porta S. Nicolo) στα βόρεια της Σπιανάδα, χαμηλά στο θαλάσσιο περιτείχισμα, ήταν ενσωματωμένη στο βενετικό κτίριο του στρατιωτικού Νοσοκομείου.

Το Νέο Φρούριο βρίσκεται στη δυτική πλευρά της Παλιάς Πόλης και η πρόσβαση σε αυτό γίνεται είτε μέσω της κύριας πύλης του από το Παλιό Λιμάνι είτε από μικρότερη πύλη, στα νότια, από την οδό Λοχαγού Σπ. Βεΐκου.

επιστροφή στα φρούρια & κάστρα